ШЕЗ-ийн чиг үүрэг юу вэ?
Хоёрдугаар хэлэлцүүлгийн дараах байдлаар ҮХНӨ-ийн төслийн Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн хэсэгт “Зөвлөлийн үйл ажиллагааны тайланг Улсын дээд шүүхэд танилцуулна” гэсэн хэсгийг тойрсон хэлэлцүүлэг өрнөж байгаа тул өөрийн саналыг хүргэе.
Шүүх эрх мэдэл (ШЭМ) зохих ёсоор хэрэгжихийн тулд Шүүн таслах ажиллагаа (ШТА)-наас гадна, шүүхийн бие даасан, шүүгчийн хараат бус байдлыг хангах, хүний нөөцийг шилж сонгох, хэргийн хөдөлгөөний болон шүүхийн менежмент зэрэг асуудал цогцоороо шийдвэрлэгдэн ажиллаж байж үр дүнд...
Сэтгүүлч:
Л.Нарантөгс
Шүүгч, зурхайч хоёрыг ижилхэн гэж хошигнодог. Хоёулаа хүний амьдралын өнгөрснийг мэддэг, шийддэг. Гэхдээ шүүгч хуулийн дагуу хийсэн үйлдлийнх нь төлөө нотлох баримтын дагуу дэнсэлж, шийтгэл эс бол цагаатгалын аль нэгийг нь оноодог бол зурхайч, үзмэрч “таамаглан” таацуулах авай. Хоёулаа л хүлээн зөвшөөрөгдөж, үгүй бол үгүйсгэгдэнэ. Ийм хачин бодол шүүгч Ц.Цогтыг хүлээх зуур зурвас хийнэ. Өмнө нь Захиргааны хэ...
эх сурвалж Монголын Хуульчдын холбооны цахим хуудас
-Шүүгчдийн хорооны тэргүүнээр таны ажиллах хугацаа дуусч байгаа юм байна. Танайх сайн дурын хороод дундаа нэлээд идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулдаг шүү дээ. Энэ хугацаанд ямар бодлого, чиглэлийг баримталж ажилласан бэ?
-Шүүгчдийн хороо нь Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэрлэгдэж заагдснаас гадна тодорхой бүрэн эрхүүдийг зөвхөн энэ хороонд олгосон. Сайн дурын хороо гэдэг нэртэй боловч хуулиар тодорхой эрхүүд оногдсон, нөгөө талаар Хуульчдын холбооны дүрмээр шүүгч нарын заавал гишүүнчлэл...
Өмгөөлөгч сэтгүүл 2014 он, №04 /63/
Хууль төрөхийн өмнө булан
ЗХДЗШатны шүүхийн шүүгч Ц.Цогт:
Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Захиргааны ерөнхий хуулийн төслийн талаар тодорхой мэдээлэл өгнө үү? Ямар онцлогтой юм бэ?
Монгол улсад 2002 оны 12-р сарын 28-нд захиргааны эрх зүйн хөгжилд их чухал хоёр хууль батлагдсан. Нэг нь Захиргааны хэргийн шүүх байгуулах тухай, нөгөө нь Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль /цаашид ЗХХШ тухай гэх/ юм. Хэдийгээр энэ хоёр хууль 2002 он...
Эх сурвалж: Өдрийн сонин 2014 оны 9 дүгээр сарын 25 –ны дугаар
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Ц.Цогттой ярилцлаа.
-Та twitter-тээ "Шүүхийн ерөнхий зөвлөл шүүхийн Ерөнхий зовлон боллоо" гэж жиргэсэн байсан. Чухам юу нь зовлон болоод байна вэ?
-“Дуугүй гүйдэг нохой, тогтоол ус хоёроос болгоомжил” гэдэг үг байдаг шүү дээ. Шүүхийн шинэтгэлд эхнээс нь оролцсоны хувьд зөв сайн хэрэгжээсэй гэсэн үүднээс л үгээ хэлсэн хэрэг, зарим нэг дарга их эмзэг хүлээж авсан болтой. Би Үндсэн х...
Нэг. Эрх ашгийн эрэмбэ (Зүй ёсны буюу байвал зохих дараалалаар)
1. Тусгаар тогтнол ба үндэсний аюулгүй байдлын эрх ашиг (Үндсэн хуулийн гэж хэлж болох юм)
2. Хуулийн буюу нийтийн эрх ашиг (зарим тохиолдолд хууль нь олныхоо эрх ашгийг бүрэн дүүрэн илэрхийлж гарч чадсан эсэх нь эргэлзээтэй)
3. Эцэст нь бусад этгээдийн эрх ашиг тэгш бөгөөд нэг хэмд эрэмблэгдэх ёстой
Хоёр. Шударга шүүх
1. Шударга эсэх нь эрх ашгийн эрэмбийг зөв хэрэглэж байгаа эсэхээс шалтгаална
2. Хэн нэгэнд, ялангуяа томилуулахаар санал болгох, томилох эрх хэмжээ бүхий болон тэ...
ЗАХИРГАА ХУУЛИЙН ЭТГЭЭД БОЛОХ НЬ[1]
Захиргаа нь хуулиар нийтийг удирдан зохион байгуулах тодорхой чиг үүрэг хүлээсэн этгээдийн хувьд иргэний болон нийтийн эрх зүйн харилцааны бие даасан оролцогч байдаг төдийгүй эдгээр харилцааг зохицуулж буй иргэний болон нийтийн эрх зүйн хэм хэмжээний хүрээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн хуулийн этгээд байдаг. Энэ сэдвийн хүрээнд захиргаа, хуулийн этгээд гэсэн ойлголтуудыг тодорхойлохоос гадна захиргаа чухам ямар шинжээрээ хуулийн этгээд болохыг тодруулан гаргахыг зорьсон юм.
Захиргааг ерөнхий утгаар тодорхойлсон байдал одо...
-Шүүгчдийн хороо хэмээх байгууллага ямар бүтэцтэйгээр, ямар чиг үүргийг хэрэгжүүлдэг юм бэ гэдгээс яриагаа эхлэх үү?
-Хуульчдын холбооны бүтцийн байгууллага болох Шүүгчдийн хороо өнгөрсөн оны 9 дүгээр сарын сүүлээр байгуулагдсан. Энэ нь Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хууль, Хуульчдын холбооны дүрэмд зааснаар шүүгчийн албыг хашиж буй нийт хуульчдаас бүрдсэн, холбоо шүүгч хоёрын хоорондох үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах ийм чиг үүрэгтэй хороо юм. Хорооны үндсэн бүтэц нь Удирдах зөвлөл, мөн Тэргүүнтэй байхаар з...
Манаач, өөрийнх нь улсад байдаг манаачийн хэдэн курсын нэгийг төгссөн.
Ажил ихээ, цаг нар гэж байхгүй, Амралт гэдэг нүдний гэм.
Зарим нэг нь тал бүрийн дарамттай, тарчиг ядуу цалинтай энэ тэр гээд аль эрт хувийн байгуулллагын манаа хийхээр гарсан, тэднээс оносон нь ч байна алдсан ч байна.
Гол нь манаж буй зүйлдээ өөрөөс нь хамаарах алдаа гаргахгүй бол сэтгэл амар, учир нь түүгээр хилээ мануулсан олон түмэн амар жимэр, итгэлтэй байх ёстой байдаг
Хамгийн гол нь манаа хийх нь амар ажил биш, бараг л бүгд түүнийг сэрдэнэ, цаг ямагт сэрдэнэ, хардана.
Хүмү...
”Хуулийн байгууллагууд шинэчлэлд бэлэн” 2011 оны 10 сарын 7
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Цогтыг “Ярилцах танхим”-даа урилаа.
-Шинэ шүүх байгуулагдаад багагүй хугацаа өнгөрлөө. Өнөөдрийг хүртэл ямар асуудлууд тулгарч байв. Ажил хэр урагштай байна вэ?
-Монгол Улсад Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх гэсэн шүүхийн дагнасан тогтолцоог бүтцийн хувьд бүрэн болгож манай шүүх байгуулагдсан. Энэ шүүх анхан шатныхаа шүүхүүдэд шийдвэрлэгдсэн хэрэг, ма...
-Хуульчдын холбооны анхдугаар их хурал танай салбарынхныг нэлээд хөдөлгөөнд оруулав бололтой. Ингэж цугласных өмнө нь олон нийтийн шүүмжлэлд өртөж байсан олон асуудлыг сөхөж ярих биз?
-Урьд нь иргэдийн зүгээс ямар шүүмжлэл гардаг байсан бэ гэвэл нэгдүгээрт шүүх, прокурор, хэр...
-Хуульчдын холбоог саяхан байгууллаа. Ач холбогдлыг нь та хэрхэн харж байна вэ?
-Хуульчдад хариуцлага хүлээ...
Байгаль орчныг хамгаалах асуудалд
Захиргааны хэргийн шүүхийн гүйцэтгэх үүрэг, оролцоо[1]
Байгаль орчныг хамгаалах буюу байгаль орчны бохирдолтоос үүдэн хүний эрх зөрчигдөх асуудал нь нийтийн эрх ашигт хамаарах ойлголт юм. Тиймээс энэхүү тулгамдсан асуудалд Захиргааны хэргийн шүүхийн гүйцэтгэх үүрэг оролцоо ямар байгаа, ямар байвал зохимжтой вэ гэдэгт энэхүү илтгэл анхаарлаа хандуулсан болно.
Захиргааны хэргийн шүүх:
2002 оны 12 дугаар сарын 26 –ны өдөр Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай, Захиргааны хэргийн шүүх байгуулах тухай хуул...
Энэхүү өгүүлэлд захиргааны хэрэгт дээд шатны шүүхүүдэд давж заалдах гомдол[1] гаргахад ямар шалгуурууд тавигддаг тухай хэд хэдэн улс орны жишээн дээр өгүүлнэ. Товчхондоо, Герман, Англи зэрэг улсуудын хувьд давж заалдах гомдолд нэлээн боловсронгуй шалгуурыг тавьж анхан шатны шүүхийн энгийн, онц үр дагаваргүй алдааны төлөө тэр бүр давж заалдах гомдол гаргахыг зөвшөөрдөггүй.
Харин Оросын холбооны улс Япон зэрэг зарим орнуудын хувьд эхний давж заалдах гомдолд ямар нэгэн үр нөлөө бүхий ялгаж, салгаж болохуйц шалгуурыг тавьдаггүй боловч 2 дахь...
МОНГОЛЫН ШҮҮГЧДИЙН ХОЛБООНЫ
УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙН ГИШҮҮН Ц.ЦОГТ -той хийсэн ярилцлага
Сайн байна уу, сайн явж ирсэн үү, юуны түрүүнд Монголын шүүгчдийн холбоо Олон шүүгчдийн холбоонд жинхэнэ гишүүнээр элссэнд баяр хүргъе. Олон улсын шүүгчдийн холбоог танилцуулахаас яриагаа эхлэх үү.
За тэгье. АНУ-ын Вашигтон хотод болсон Олон улсын шүүгчдийн холбооны 55-р уулзалтад Монголын шүүгчдийн холбооны төлөөлөл оролцож, тус холбоонд Монгол шүүгчдийн холбоо жинхэнэ гишүүнээр элслээ. Олон улсын шүүгчдийн холбоо нь 1953 онд Австри улсын Зальцбург хотноо тухайн...
Гишүүдийн эзгүйд хууль батлагдав: Хаврын турш налайж суусан эрхэм гишүүдийн олонх нь чуулганыг өндөрлүүлэхийн даваан дээр ажлаа хаяж, эзгүй үед нь УИХ нэг өдрийн дотор 10 шахам хуулийг баталдаг болов. Тухайлбал, УИХ өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гаригийн нэгдсэн хуралдаанаар 30 шахам асуудал хэлэлцсэнээс 10 гаруйг нь баталсан юм. Үдээс өмнөх хуралдаанд 20 гаруй гишүүн, үдээс хойшхи хуралдаанд 10 хүрэхгүй гишүүн оролцов. Нэг гишүүн дээд тал нь зургаа, хамгийн багадаа гурван кноп дарж байж санал нь хүчинтэй болж байв.
”Хуулийн байгууллагууд шинэчлэлд бэлэн” Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг олон нийтэд таниулах ажлын хүрээнд хийсэн ярилцлага
Хууль, эрх зүйн ангийн оюутанаас - эрх зүйч, эрх зүйчээс - хуульч, хуульчаас - шүүгч, улмаар - эрүүгийн хэргийн (иргэний, захиргааны) шүүгч гэсэн урт удаан мэргэшлийн сургалт, дадлага, туршлага хуримтлуулах дамжлагыг давж байж ШҮҮГЧ сая "эрүүгийн, иргэний эсхүл захиргааны хэрэг" шийддэг. Тэр хүний туршлага, мэдлэг, хамгийн гол МЭРГЭЖЛИЙН туршлага, мэдлэгт хуулиар итгэл хүлээлгэж хүний хувь заяа буюу ЭРХ, ЭРХ ЧӨЛӨӨ -г шийдвэрлэх "онцгой эрх" -ийг хуульчлан олгодог.
Гэтэл одоо шинэ хуулийн төслөөр бол (Шүүхийн иргэдийн төлөөлөгчийн эрх зүйн байдлын тухай ху...
www.president.mn вэб сайтад нийтлэгдсэн
ШҮҮГЧИЙН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫН ТУХАЙ хуулийн төсөлд өгөх санал
Ц.Цогт
2011.02.08
Төслийн:
1. 3.1-т Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүний[1] томилгооны журам, цэцийн гишүүнд тавигдах нөхцөл, шаардлага (дор хаяж мэргэжлийн хуульч байх) –д өөрчлөлт оруулахгүйгээр “Шүүгч” гэдэгт хамааруулж томьёолох боломжгүй.
2. 3.3-т Дагнасан шүүхийн тогтолцоонд тусдаа “хяналтын шатны шүүх” гэж байх уу? учир нь ҮХ-д “Монгол Улсын дээд шүүх бол шүүхийн дээд байгууллага мөн бөгөөд дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ”, “УДШ нь хяналтын ж...
Зохиогчийн зөвшөөрлөөр нийтлэв.
Би сэтгүүлч, “Өдрийн сонин”-ы хүн. Харин одоо бол шүүхийн хүн болжээ. Шүүхтэй амьдралаа холбоход минь хөтөлсөн хүн Ч.Ганбат шүүгч байлаа.
1990-ээд оны дундуур “Ардын эрх”-ийн сэтгүүлч жаахан охин анх Улсын Дээд шүүхийн хаалгаар орж ирж билээ. Тэр үед л дуулиан тарьсан хэргийн талаар сонирхохоор зориг гаргаж зүглэсэн нь тэр. Эрүүгийн хэргийн танхимын тэргүүн хэмээх хаалганы гадаа Ч.Ганбат шүүгчтэй анх таарсан сан. Намхан нуруутай, нухацтай харцтай тэр хүн уриалгахан хүлээн авч, асуусан асуултын минь зоригтойг, тэгсэн атлаа ямар ч хуулийн мэдлэггүйг минь...